HPV aşısı (Rahim ağzı kanseri aşısı)

Son zamanlarda adını sıkça duyduğumuz HPV aşısı (İnsan Papilloma Virüsü), insanlara HPV virüs enfeksiyonunun bulaşmasını engellemek amacıyla geliştirilmiş bir aşıdır. HPV (İnsan Papilloma Virüsü), rahim ağzı kanseri ve genital bölgede siğillere neden olur. HPV virüsü ayrıca kadınlarda vajina ve anüs, erkeklerde ise penis ve anüs kanserinede sebep olabilir. Bu yüzden hpv aşısının çocuklara erken yaşta yapılması önemlidir.

HPV virüsü nedir?

HPV virüsü genelde 15-25 yaş aralığında bulaşmakta olup virüsün 100’den fazla türü bulunmaktadır. Bazıları elde ve ayakta siğil yapar, bazıları ise genital bölgede çıkan siğillere (kondilom) sebep olur. Bunlardan 15 tanesi rahim ağzı kanserine,  40 tanesi de rahim ağzı enfeksiyonuna neden olmaktadır.

HPV aşısı tipleri nelerdir?

HPV için üç aşı tipi geliştirilmiştir. Bunlar:

• Gardasil 4; HPV tip 6, HPV tip11, HPV tip16, HPV tip 18’e karşı geliştirilmiş aşılardır.
• Gardasil 9 dokuz; HPV tip 6, HPV tip 11, HPV tip 16, HPV tip 18, HPV tip 31, HPV tip 33, HPV tip 45, HPV tip 52 ve HPV tip 58’e karşı geliştirilmiş aşılardır.
• Cervarix; HPV tip 16 ve HPV tip 18’e karşı geliştirilmiş aşılardır.

HPV virüsü nasıl bulaşır?

HPV virüsü kişinin, HPV virüsü bulaşan başka bir kişinin genital bölgesine veya ağzına dokunması sonucu bulaşmaktadır. HPV virüsü ciltten cilde temas suretiyle bulaşır. Genelde bulaşma şekli cinsel ilişki ile olmaktadır. Oral veya anal seksle de bulaşma meydana gelebilir. Prezervatif kullanımı da HPV enfeksiyonu bir miktar azaltsa bile bulaşmasını tamamen önlemez. HPV virüsü cansız bir nesne ile bulaşmaz. Ancak steril edilmemiş jilet, ağda ve tuvalet gibi ortak alanlarda bulaş olabilmektedir.

HPV virüsünün belirtileri nelerdir?

HPV virüsü bulaştıkta sonra genelde belirti veya bulgu ortaya çıkmaz. Ve bulaşan kişiye herhangi bir tedavi yapılmadan 2 yıl içerisinde kendiliğinden de geçer. Ancak bazen virüs vücut tarafından atılamayabilir ve sonrasında genital bölgede siğil ve rahim ağzı kanser gelişebilir. Bu yüzden düzenli olarak rahim ağzı kanseri taraması yapılması olabilecek kanser riskinin önlenmesinde faydalıdır. HPV virüsünün vücuttan kendiliğinden atılmasını engelleyen durumlardan biri de sigaradır. Sigara rahim ağzı kanseri riskini 4 kat artırmaktadır.

HPV virüsü bulaştıktan sonra neler olur?

• Virüsün bulaştığı kişi 20-30 yaşları arasında ise bağışıklık (immün) sistemi kuvvetli ise enfeksiyonu atlatabilir ve 18-24 ay arasında vücuttan tamamen atılır.
• Vücuda giren ve enfeksiyon oluşturan virüsler tedavi ile veya kendiliğinden atılması söz konusu değildir. Hastalık yapmasa bile taşıyıcı olup başkalarına bulaştırır.
• HPV virüsü en sık belirtisi vücutta oluşan genital siğillerdir. Kuluçka süresi 1-8 ay arasında değişmektedir. Siğilin görüntüsü karnıbahar gibi pütürlü bir görüntüsü vardır.
• En düşük olasılık rahim ağzı kanserinin gelişmesidir. Enfekte olan hpv virüsün kansere dönüşmesi 15-20 yılı bulabilmektedir.
• Virüse yakalanan kişilerde depresyon, anksiyete ve suçluluk duygusu gibi psikolojik rahatsızlıklar görülebilir.

HPV virüsünden korunma yolları nelerdir?

her türlü cinsel ilişkiyle ve ciltten temasla kolaylıkla bulaşabildiği için kadın ve erkek için risk vardır. Mutlaka prezervatif kullanmakta fayda vardır.

Riskli ilişkiye girmemek ve mutlaka aşı yaptırmak gerekir.

HPV Aşısı Kimlere Yapılır?

HPV aşısı hem kadına hem de erkeğe yapılabilir. HPV aşısı, 9-26 yaş arasındaki kız çocuklarına ve kadınlara yaptırabilir. Erkeklerde de aynı yaşlarda yapılabilir. Kız ve erkek çocukları için ilk cinsel temastan önce aşı en yüksek koruma sağlar.

HPV aşısı gebelikte (hamilelikte) yapılabilir mi?

Gebelikte aşının etkisi ile ilgili yeterli bilgi olmaması sebebiyle gebelik sürecinde HPV aşısının yapılması önerilmez. Ancak emzirme döneminde yapılabilir.