Doğum kontrol yöntemleri

Doğum kontrol yöntemlerinde, kadınların ve erkeklerin uygulayabileceği birçok farklı yöntem seçeneği vardır. Aile planlanması, çiftlerin istedikleri zaman ve istedikleri kadar çocuk sahibi olabilmesidir.

Doğum kontrol yöntemleri Doğal aile planlaması ve modern aile planlaması olarak 2 gruba ayrılmaktadır.

Doğal aile planlaması

Doğal aile planması yöntemi, ilaç veya bir aletin kullanılmadığı yöntemdir. Amaç kadının doğurganlığının olacağı dönemde ilişkiden kaçınılmasıdır. Ülkemizde doğal aile planlaması yöntemleri arasında en çok uygulanan yöntem geri çekme yöntemidir.

Modern aile planlaması

Bu yöntemde hamileliğin tamamen önlenmesi için çeşitli hormon içeren ilaçların veya rahim içine yerleştirilen aletler ile kullanılan yöntemlerdir. Bu yöntemlerin koruyuculuğu oranı, doğal aile planlaması yöntemlerine göre çok daha yüksektir. En çok kullanılan modern aile planlaması yöntemi arasında doğum kontrol hapları ve spiral kullanımı diyebiliriz.

Doğum kontrol hapları

Doğum kontrol hapları içinde östrojen ve progesteron hormonu bulunmaktadır. Doğum kontrol hapları, düzenli kullanılmaları halinde oldukça etkilidir. Koruma başarısı %99.9 dur. Kullanımı koaly olduğu için cinsel ilişkiyi kesintiye uğratmaz. Adet dönemleri düzenli geçer, adet kanamalarının miktarı az olur.

Doğum kontrol hapınızı almayı unutursanız ilk aklınıza gelen zamanda almalısınız. Eğer ertesi gün hatırlarsanız, hem unuttuğunuz hapı, hem de o gün almanız gereken hapı beraber alabilirsiniz. Bu durum yaşanırsa bir hafta süreyle prezervatif kullanmak gerekir. Eğer 2 veya daha fazla hapı almayı unutmuş iseniz mutlaka ertesi gün hapı almanız gerekir.

Doğum kontrol hapı gebelikte nasıl korur?

• Yumurtlamayı engeller
• Rahim içi dokusunu incelterek böylece döllenmiş yumurtanın yerleşmesi engellenir
• Rahim ağzı akıntısının koyulaşmasını sağlar, böylece spermler hiçbir şekilde rahime geçemez

Ertesi gün hapları (Acil doğum kontrolü)

Ertesi gün hapı, Acil doğum kontrolü olarak korunmadan yapılan cinsel ilişki sonrasında gebeliğin meydana gelmemesi için hormon içeren veya içermeyen çeşitli ilaçların alınmasıdır. Korunmasız ilişkiden 72 saat önce alınması gerekir.

• Ertesi gün hapları aşağıdaki durumlarda kullanılabilir:
• Korunmaksızın yapılan bir cinsel ilişki sonrasında
• Doğum kontrol haplarının unutulduğu durumda
• Doğum kontrol iğnelerinin (3 ayda bir yapılan) 2 hafta veya daha uzun süre ile yaptırılmadığı geciktiği durumda
• Prezervatifin yırtıldığı durumlarda
• Tecavüz durumunda

Spiral (Rahim içi araç)

Plastik bir yapıya sahip, 5 ila 10 yıl arasında kullanılan yöntemdir. Bazı spiraller bakır, altın, gümüş veya metal yapıya hatta progesteron hormonu sarılan spiraller bile mevcuttur.

Spiral, spermin rahme ve tüplere ulaşmasını böylece yumurtanın döllenmesini engeller.

Spiralin Özellikleri

• Takıldığı andan itibaren korumaya başlar.
• Koruma oranı %85-90 arasındadır.
• Bel veya kasıkta ağrı ve kramplara sebep olabilir.
• Adet döneminde fazla kanamalar meydana gelebilir.
• Emzirmeyi etkilemez

Prezervatif (Kondom)

Cinsel ilişki sırasında sertleşen penise geçirilen, kauçuktan yapılmış ince bir kılıftır. Ayrıca cinsel yolla geçen hastalıklardan da korur. Bir kez kullandıktan sonra atılmalıdır. Son kullanma tarihine mutlaka bakılmalıdır. Birlikte kayganlaştırıcı asla kullanılmamalıdır. Vajinada kalması durumunda hemen doktora başvurulmalıdır. Yırtıldığı durumda ise hemen ertesi gün hapı kullanılmalıdır.

Geri çekme

Koruma sağlamayan bir yöntemdir. İstenmeyen gebelikler genelde bu yöntemle meydana gelir. Erkekte boşalmadan önce penisinden bir sıvı gelir ve o sıvının içinde de spermler bulunur.

Vajenin yıkanması

Vajinanın yıkanması hiçbir şekilde koruma sağlamazÇünkü spermler saniyeler içerisinde rahime geçerler.